Station Dalen

Gewijzigd: h:19-08-2020

Inhoud:	Links:
Gegevens station Exploitatie Gebouwen Emplacement Personeel Gegevens plaats	Exploitant: Arriva Voormalige exploitanten: Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (MESS) Nederlandse Spoorwegen, voorheen Nederlandsche Spoorwegen (NS) NS-Reizigers (NSR) Voormalig aansluitend vervoer: Eerste Drentsche Stoomtramweg-maatschappij (EDS)

Gegevens station

Afkorting:	Dln
Positie:	km 59,254, linkerzijde
Adres:	Stationsstraat

Exploitatie

Geopend als station aan de spoorlijn Zwolle - Stadskanaal. Na de sluiting Emmen - Gasselternijveen in oktober 1938 loopt de spoorlijn tot Emmen, met uitzondering van een kleine opleving in en na de Tweede Wereldoorlog.

	Geopend:	Gesloten:
Personenvervoer:	1 november 1905 10 juni 1940 27 juni 1945 31 mei 1987	2 oktober 1938 17 september 1944 14 mei 1950 n.v.t.
Goederenvervoer:	1 november 1905	23 mei 1971

Gebouwen

Stationsgebouw I Stationsgebouw van het type NOLS 3e klasse. Het stationsgebouw is aanbesteed met bestek NOLS-21. In 1915 wordt de goederenloods vergroot. De zuidwestkant van het gebouw is in de loop der tijd wit geschilderd. In later jaren is op de uitbouw aan de zuidzijde een balkon gemaakt. Om dit balkon te bereiken is in de zijwand naast de schoorsteen van de eerste etage een deur gemaakt. Deze deur heeft een opvallend ronde bovenkant. Een hek op de uitbouw moet voorkomen dat de bewoner van het balkon valt. Het originele stationsgebouw is in augustus 1970 afgebroken. Aan de kant richting Emmen is naast het stationsgebouw ooit een kastanjeboom geplant, die er vandaag de dag nog steeds staat.	Het oorspronkelijk stationsgebouw met stoomtrein richting Zwolle. Ansichtkaart.
Stationsgebouw II Voor de heropening in 1987 is uitsluitend een abri op het perron geplaatst. Ook Dalen is inmiddels voorzien van een kaartautomaat. Op het voorterrein is in de loop der tijd een fietsenstalling gebouwd. Tussen november 2000 en januari 2001 wordt de fietsenstalling vernieuwd. Er komen 12 stuks fietskluizen en 80 stuks klemmen voor het stallen van fietsen. Vanaf de dienstregeling van 12 december 2004 wil NS-Reizigers de dienstregeling op het traject Zwolle – Emmen anders opzetten. Daarbij zou station Dalen weer worden opgeheven. NS-Reizigers is echter te laat met haar verzoek tot opheffing bij de minister. Minister Karla Peijs verplicht NS-Reizigers dan ook om het station op te houden. In de daarop volgende dienstregelingen is voldoende ruimte om station Dalen open te houden en lijkt de sluiting weer van de baan. Al blijft station Dalen één van de minst drukke stations van de provincie Drenthe.	De abri van het 2e station Dalen kort voor de opening. Foto R. van Wissen, 24 mei 1987. Station Dalen in een groene omgeving. Rechts achteraan de wachterswoning. Foto R. van Wissen, 07 juni 2016.
Nevengebouw Het nevengebouw is aanbesteed met bestek NOLS-21. Het nevengebouw is van het kleine type zonder uitbouw voor treinpersoneel. Het nevengebouw staat aan de zijde Nieuw-Amsterdam naast het stationsgebouw. Inmiddels is het nevengebouw afgebroken.	Nevengebouw (perronzijde)zoals dat bij het station Dalen wordt gebouwd. Tekening R. van Wissen.
Bergplaats Tussen stations- en nevengebouw wordt in de loop der tijd een houten bergplaats bijgebouwd.	Het stationsgebouw en emplacement van Dalen met personeel. Rechts tussen de bomen staat de bergplaats. Ansichtkaart.
Stenen goederenloods Naast het stationsgebouw aan de losweg wordt een stenen goederenloods gebouwd. Tijdens de afbraak van het stationsgebouw is de goederenloods nog aanwezig.	Zie foto emplacement waar voor het stationsgebouw de stenen goederenloods aan de losweg te zien is.
Dubbele dienstwoning Rond 1915 worden er door de Staatsspoorwegen twee aan elkaar gebouwde woningen ten oosten van de spoorlijn neergezet. Deze woningen dienen voor het onderbrengen van wegwerkers. De beide woningen kosten samen NLG 8.060,10, inclusief twee bergplaatsen bij de woningen. De woningen staan er nog steeds. Tussen de tuin en het spoor heeft de bewoner van het westelijke huis een ouderwetse handelinrichting neergezet als aandenken.	Dubbele dienstwoning langs het spoor. Foto R. van Wissen, 24 mei 1987.

Emplacement

Dalen 01 Dalen 02

Bij de opening heeft Dalen een doorgaand spoor met een goederenspoor voor laden- en lossen van goederenwagons. Het goederenspoor heeft een aftakking naar een kopspoortje dat eindigt nabij de goederenloods. Even voorbij het station maakt het spoor een boog naar rechts richting Dalerveen. In 1910 laten de Staatsspoorwegen als onderdeel van bestek SS-1202 een kruisspoor bouwen met een 2e perron. Ook het goederenspoor wordt van 2 kanten aangesloten zodat de locomotief over het doorgaande spoor kan omlopen. Eind november 1916 neemt de Tweede Kamer de onteigeningswet aan voor de uitbreiding van het emplacement van station Dalen. In de Tweede Wereldoorlog wordt het 2e spoor met een lengte van 506 meter met de bijbehorende wissels 3 en 6 weer opgebroken. De vrijgekomen materialen worden door de Duitsers afgevoerd. De sleutels om de overige wissels te bedienen liggen vanaf 10 maart 1943 in post T in Coevorden. De bewoner van het stationsgebouw heeft geen bemoeienis meer met het treinverkeer. Volgens een lijst van de Nederlandse Spoorwegen uit 1960 worden de goederenfaciliteiten in Dalen gebruikt door de firma's Cooperatieve Landbouwvereniging "Dalen" te Dalen, Veevoeder- en Kunstmesthandel J. Hudding te Dalen en L. IJdens te Dalen. Na de afbraak van het stationsgebouw wordt ook het goederenspoor in 1971 verwijderd. Het kopspoortje naar de goederenloods is al eerder afgebroken (rond 1961). Bij de heropening van het station in 1987 bestaat het emplacement uitsluitend uit een perron langs het doorgaande spoor. Op vrijdag 22 november 2019 is er bij station Dalen een bankje geplaatst voor mensen die wachten op een taxi of andere vervoersmogelijkheid. Het is echter geen nieuw bankje, maar afkomstig van sportpark ’t Grootveld en is daar geplaatst in de tijd dat Ivo Opstelten nog burgemeester was van de gemeente Dalen!

De noordzijde van de spooraansluiting van Dalen bij km 59,2 kijkend naar het noordoosten, met op de voorgrond het wissel naar het zijspoor en daarachter het voormalige stationsgebouw. Collectie NVBS-Railverzamelingen, Foto R. Ankersmit, 27 augustus 1960.

Personeel

Op het station van Dalen hebben een groot aantal mensen gewerkt. Hieronder staat een overzicht van diverse personen en functies zover bij de auteur bekend, gebaseerd op de overzichten uit "Het Utrechts Archief" en publicaties in kranten en boeken. Het overzicht is niet compleet en zal waar mogelijk worden aangevuld. De personen zijn ingedeeld naar de laatste functie die ze op het station Dalen hebben vervuld.

Functie:	Van:	Tot:	Naam:	Opmerking:
Eerste haltechef	01-11-1905	28-07-1927	G.J. Bloem (Gijsbertus Johannes)	Afkomstig uit Wolfhezen. Op 29 december 1912 promotie van Haltechef naar Eerste Haltechef. Verlaat de dienst met pensioen vanwege invaliditeit.
Haltechef	01-11-1926	03-10-1936	H. van der Wal (Henderik)	Afkomstig uit Oudeschoot. Overgeplaatst naar Siddeburen vanwege de sluiting van het stationsgebouw.
Arbeider - telegrafist	20-11-1910	17-08-1912	H. van der Wal (Henderik)	Afkomstig uit Coevorden. Komt later terug als Haltechef.
Arbeider - telegrafist	25-08-1912	30-11-1918	G. Ravenhorst (Gerhard)	Afkomstig uit Ruinerwold. Vertrekt naar Wouw.
Arbeider - telegrafist	01-12-1918	03-01-1920	J. Brink (Jan)	Voorheen Arbeider - rangeerder te Gieten. Op 9 maart 1919 promotie tot Arbeider - telegrafist. Vertrekt naar Wildervank.
Arbeider - telegrafist	04-01-1920	26-03-1921	J.A. Bredewold (Johannes Albert)	Afkomstig uit Wildervank. Vertrekt naar Dedemsvaart.
Arbeider - telegrafist	13-04-1921	10-12-1921	J. de Ruiter (Jacob)	Afkomstig uit Drouwen. Vertrekt naar Coevorden.
Arbeider - telegrafist	05-03-1922	02-01-1926	E. Hilbrink (Egbert)	Afkomstig uit Steenwijk. In de periode 11 juni tot en met 23 december 1922 werkzaam in Dalerveen. Vertrekt wederom naar Dalerveen.
Arbeider - telegrafist	?	04-10-1936	Tuuk	Overgeplaatst naar Hulsda vanwege de sluiting van het stationsgebouw.

Gegevens plaats

Algemeen

De plaats Dalen is een van oorsprong agrarische gemeenschap. In het dorp zijn nog vele oude boerderijen te vinden. Sinds 1 januari 1998 maakt de plaats Dalen deel uit van de gemeente Coevorden.

De gemeente Dalen heeft met de NS een contract afgesloten waarin is vast gelegd dat de halte Dalen in ieder geval 15 jaar lang open mag blijven. Wanneer na 15 jaar blijkt dat de halte niet voldoet aan het verwachte aantal in- en uitstappende reizigers, dan heeft de NS het recht om de halte te sluiten.

De gemeente Dalen heeft 15.000 gulden uitgegeven aan de festiviteiten rond de heropening van het station Dalen. Deze festiviteiten duren een hele week en omvatten te verschillen de activiteiten zoals optredens van bekende en minder bekende artiesten, mark, wedstrijden.

De gemeente besteedt 70.000 gulden aan het aankleden van het nieuwe stationsplein. Begin 2004 maakt NS-Reizigers bekend dat zij voornemens zijn om met de ingang van de nieuwe dienstregeling op 12 december 2004 het station Dalen weer te sluiten. Minister Karla Peijs van verkeer en waterstaat heeft dit echter tegengehouden daar NS-Reizigers de aanvraag tot sluiting te laat heeft ingediend. Een sluiting moet minimaal 18 maanden van te voren aangevraagd worden. Pas op 1 januari 2006 mag het station gesloten worden. Inmiddels probeert de gemeente Coevorden, waar Dalen toebehoort, alternatieven te bedenken waardoor sluiting voorkomen kan worden. Een daarvan is om ter hoogte van het station een stuk dubbelspoor aan te leggen. Hierdoor kunnen treinen elkaar te hoogte van Dalen passeren. Dit is volgens de gemeente goedkoper dan een aparte buslijn op te richten die de reizigers vanuit Dalen naar Coevorden moet brengen.

Minister Peijs van verkeer neemt in december 2004 geen beslissing over het voortbestaan van het station. Dit wil zij overlaten aan de nieuwe exploitant die moet voortkomen uit een aanbesteding door de provincie Drenthe eind 2005. Daarmee riskeert zij een mogelijke stopzetting van de complete spoorlijn door NS-Reizigers met ingang van de dienstregeling december 2005. Uiteindelijk loopt het niet zo'n vaart. De aanbesteding wordt uitgesteld en NS-reizigers zet snelle plan V treinstellen in om een stop in Dalen mogelijk te maken.

Bestuur

Dalen is een zelfstandige gemeente tot 1 januari 1998. Vanaf die datum gaat Dalen op in de gemeente Coevorden. In de periode 1880 tot aan de fusie in 1998 heeft Dalen de onderstaande burgemeesters gehad.

Naam:	Van:	Tot:	Opmerking:
G.W.J. Bouwmeester	1867	1913	Neef van J.A ten Holte
mr. J.A. ten Holte	1913	1946	Kleinkind van eerste J.A. ten Holte
J. Wessels Boer	1946	1957	-
J. Boer	1958	1966	-
F. Fontein	1966	1972	-
Ivo (I.W.) Opstelten	1972	1977	-
Joost (J.I.M.) Hoffscholte	1978	1985	-
Nico (N.) Meerburg	1985	1996	-

Voorzieningen

Bij het station in Dalen zijn geen voorzieningen voor de reizigers aanwezig. Het centrum waar diverse horeca gelegenheden zijn, is echter niet ver weg.